Kiedy i czy usuwać ósemki?
Osiem siekaczy, cztery kły, osiem zębów przedtrzonowych i dwanaście trzonowych, czyli razem trzydzieści dwa zęby. Górny i dolny łuk, po 16 w każdym. Tyle zębów może mieć dorosły człowiek. Może, ale nie musi. Trzecie zęby trzonowe pojawiają się najczęściej u osób między 16. a 25. rokiem życia, czyli u osób, które powinny już posiadać pewną życiową mądrość. Stąd ich potoczna nazwa: zęby mądrości. Czy faktycznie świadczą o inteligencji, a ich usunięcie spowoduję utratę rozumu?
Ewolucja i ból
Trzecie zęby trzonowe pełnią funkcję miażdżenia i przeżuwania pokarmu. Ewolucja sprawiła, że ósemki nie są już potrzebne człowiekowi. Naszym przodkom, których szczęki były znacznie większe niż współczesnych ludzi, ósemki służyły do przeżuwania surowego mięsa. Dziś surowe mięso nie jest podstawą diety żadnego homo sapiens. W trakcie ewolucji szczęki uległy takiemu zmniejszeniu, że często nie są w stanie pomieścić więcej niż 28 zębów. Dlatego sporej części ludzi ósemki nie wyrastają wcale, i to właśnie ta część społeczeństwa uważana jest za szczęściarzy. Dlaczego?
Wynika to z tego, że ich wyrastaniu często towarzyszy ból – podczas utrudnionego wyrzynania powstają obrzęki tkanek miękkich. Ponadto kiedy w łuku zębowym nie ma dla nich wystarczająco dużo miejsca, wyrastają tylko częściowo. Utrudnia to higienę, zęby częściej ulegają próchnicy,
Usuwać czy nie?
Zdarza się, że ósemki wyrastają prawidłowo – są zdrowe, mają wystarczająco dużo miejsca w łuku i dobrze pełnią swoją funkcję. Wówczas nie ma konieczności ich ekstrakcji. Mogą się przydać np. jako filar protetyczny dla ludzi w podeszłym wieku lub w przypadku (odpukać) utraty innego trzonowca – wówczas można je ortodontycznie przesuwać w miejsce po usuniętym zębie. Decyzję o ewentualnym usunięciu zębów mądrości najlepiej zostawić dentyście. Nie ma co wyrywać na siłę.
Utrudniona higiena
Jeśli jesteś jednym z tych szczęśliwych posiadaczy zdrowych ósemek, pamiętaj, że trzeba o nie dbać ze szczególną troską. Ogólny kształt uzębienia, budowa szczęki, a także jamy ustnej, brak miejsca w łuku zębowym lub niewłaściwe pochylenie tego zęba utrudniają staranną higienę. Warto stosować specjalne preparaty, płyny do płukania jamy ustnej, czy nitki do zębów. Jeśli natomiast jesteś jednym z tych szczęśliwych nie-posiadaczy ósemek, nie martw się. Czasy przeżuwania surowego mięsa dawno minęły, i w teście IQ też nie pomogą.